Juridisch knippen en plakken met AI als leek: nog steeds niet verstandig

Steeds vaker zien wij dat ondernemers juridische documenten zelf opstellen aan de hand van een voorbeeld op internet of via AI-tools zoals ChatGPT. Op het eerste gezicht lijkt dit een aantrekkelijke en kostenbesparende optie maar het tegendeel is waar. Dat zijn de conflict zaken die bij ons op het bureau belanden. Goedkoop blijkt dan duurkoop.

In deze blog bespreken we twee recente uitspraken die duidelijk maken waarom juridisch maatwerk onmisbaar is.

Documenten van internet plukken

In een uitspraak van de rechtbank Midden-Nederland (ECLI:NL:RBMNE:2025:173) werd duidelijk hoe risicovol het is om zonder juridische begeleiding contracten van internet te plukken. In deze zaak hadden partijen een Engelstalige “Agreement of Intent” ondertekend, een online model. Beide partijen begrepen echter nauwelijks Engels. Bovendien verwees het document naar een ‘foundation agreement’, een type overeenkomst dat het Nederlandse recht helemaal niet kent.

De rechter concludeerde dat de tekst van het document weinig juridische waarde had. De partijen hadden iets ondertekend dat er misschien professioneel uitzag, maar juridisch weinig voorstelde. Het gevolg hiervan was dat de overeenkomst rechtsgeldig ontbonden kon worden en dat één van de partijen aanzienlijke geldsommen moest terugbetalen op grond van de ongedaanmakingsverplichting. 

Deze zaak toont aan hoe belangrijk maatwerk is: een écht goed contract begint niet bij Google, maar bij maatwerk door iemand die de taal spreekt én het recht écht begrijpt. Die de wensen van partijen kan vertalen naar een steekhoudend juridisch document dat stand houd zodra er beroep op wordt gedaan. Als de tekst klip en klaar is dan hoeven partijen niet eens naar de rechter, dat is de waarde van een goed contract.

ChatGPT als contractschrijver

In een andere zaak (ECLI:NL:RBAMS:2025:1925) probeerde een partij onder een overeenkomst uit te komen met het argument dat deze was opgesteld via ChatGPT en dus minder waarde had en niet als basis kon dienen voor de claim. Volgens de gedaagde was de overeenkomst ongeldig.

De kantonrechter maakte daar korte metten mee: “Ook al is deze overeenkomst door een ander of ChatGPT opgesteld, dan neemt dat niet weg dat de overeenkomst wel juridisch geldig is en dat partijen de daarin overeengekomen afspraken moeten nakomen.” Zolang beide partijen akkoord zijn gegaan met de inhoud, is de overeenkomst juridisch geldig. Wat we hier zien is dat er blindelings wordt vertrouwd op ChatGPT en men tekent of dat men te weinig tijd neemt om zelf te lezen wat er nou precies staat. ChatGPT genereert enorm snel lappen teksten maar die moeten natuurlijk wel nauwkeurig nog worden doorgelezen alvorens die teksten gebruikt worden om bindende afspraken te maken waar ook vaak financiële consequenties aan vastzitten. Dat blijft mensen- en maatwerk en dus specialistenwerk.

Daargelaten dat ChatGPT geen juridische AI tool is en ook geen gebruik maakt van betrouwbare juridische bronnen. U kunt daar dus als niet-jurist niet op vertrouwen.

Les voor ondernemers

Gebruikt u AI-tools of standaarddocumenten van internet? Wees dan uiterst voorzichtig. Wat er professioneel uitziet, is juridisch inhoudelijk niet per se houdbaar. Vertrouw niet blind op wat u online vindt of wat een AI genereert, maar laat uw documenten altijd inhoudelijk beoordelen door een jurist. Het gaat ook vaak om de vragen die niet gesteld worden respectievelijk de prompts die niet worden gegeven aan AI en alleen gedaan kunnen worden door een jurist. Een jurist overziet het hele juridische speelveld en weet welke feiten en omstandigheden relevant zijn en welke niet.

Heeft u hulp nodig bij het opstellen of beoordelen van juridische documenten? De ondernemingsjuristen van The Legal Company helpen u hier graag bij. Neem gerust contact met ons op via info@thelegalcompany.nl of bel naar 020 345 0152.

mr. Hella Vercammen

Categories