Wat is een studiekostenbeding?
Een studiekostenbeding is een tussen werkgever en werknemer overeengekomen beding, waarin staat dat een werknemer de door werkgever gemaakte scholingskosten moet terugbetalen als hij/zij de arbeidsovereenkomst (voortijdig) opzegt, of als werkgever de arbeidsovereenkomst eindigt vanwege een reden die in de risicosfeer van werknemer ligt.
Voorwaarden voor een rechtsgeldig studiekostenbeding:
Met de inwerkingtreding van de Wet Transparante arbeidsvoorwaarden per 1 augustus 2022 is een studiekostenbeding rechtsgeldig als:
- het ziet op niet-verplichte scholing
Een studiekostenbeding is nietig als het betrekking heeft op scholing die de werkgever verplicht is kosteloos aan te bieden op grond van Unierecht, nationaal recht of een cao (Artikel 7:611a lid 4 BW). - deze voldoet aan de criteria uit relevante jurisprudentie (Muller/Van Opzeeland), hetgeen betekent dat de wet zich niet verzet tegen bedingen waarin staat:
– gedurende welke tijdsspanne de werkgever wordt geacht baat te hebben van de door de werknemer gevolgde opleiding;
– dat de werknemer loon moet terugbetalen indien de arbeidsovereenkomst tijdens of onmiddellijk na afloop van de studieperiode eindigt;
– dat de terugbetalingsverplichting vermindert naarmate de arbeidsovereenkomst voortduurt, gedurende de onder (1) bedoelde tijdsspanne (de glijdende schaal). - de werkgever heeft voldaan aan de informatie- of uiteenzettingsplicht. De werkgever moet de ernstige consequenties van het beding duidelijk aan de werknemer uiteen hebben gezet.
Wettelijke grenzen aan het inroepen van een studiekostenbeding:
Bijzondere wettelijke regels kunnen grenzen stellen aan het inroepen van een studiekostenbeding. Denk in dat kader aan:
- de Wet minimumloon en minimumvakantiebijslag (terugvordering op grond van het studiekostenbeding mag er niet toe leiden dat het uit te betalen loon onder het minimumloon zakt).
- de Regeling beslagvrije voet (de beslagvrije voet moet altijd worden gerespecteerd. Dit voorkomt dat de (ex-)werknemer niet meer in de noodzakelijke levensbehoeften kan voorzien).
Verdere beperking studiekostenbeding
Een studiekostenbeding kan verder worden beperkt door:
- de redelijkheid en billijkheid (art. 6:248 lid 2 BW).
Onlangs oordeelde de Kantonrechter van de Rechtbank Zeeland -West-Brabant (ECLI:NL:RBZWB:2025:5729) dat indien de werkgever zelf het initiatief heeft genomen om het dienstverband te beëindigen, het afdwingen van terugbetaling in strijd kan zijn met redelijkheid en billijkheid. - de eisen van goed werkgeverschap (artikel 7:611 BW)
Verrekening met transitievergoeding
Onder bepaalde voorwaarden mogen studiekosten in mindering worden gebracht op de transitievergoeding, mits de werknemer hiermee vooraf schriftelijk heeft ingestemd. Dit geldt echter niet voor kosten van verplichte scholing.
Let op: Is er zowel een geldig studiekostenbeding als de mogelijkheid de kosten voor scholing van de transitievergoeding af te halen, dan kunnen de kosten in het studiekostenbeding niet in mindering worden gebracht op de transitievergoeding. Dit volgt uit het Besluit voorwaarden in mindering brengen kosten op de transitievergoeding.
Mocht u naar aanleiding van het bovenstaande vragen hebben of juridisch advies wensen? Neem dan contact met ons op door te mailen naar info@thelegalcompany.nl of te bellen naar 020-3450152.
