Het bedrijfsleven heeft de weg naar de Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW) inmiddels gevonden. Deze subsidieregeling ter compensatie voor loonkosten is met ingang van 1 juni 2020 verlengd. Na de officiële aankondiging van de verlenging zijn er nog tal van updates en wijzigingen geweest waarvan de uitwerking nog niet altijd even duidelijk is. Wij kunnen ons voorstellen dat ondernemers door de bomen het bos niet meer kunnen zien. Dat is zonde, want zonder een goed begrip is een optimale aanvraag en naleving van de subsidievoorwaarden erg lastig. Vandaar dat wij hieronder de belangrijkste wijzigingen en updates van de NOW 2.0 ten opzicht van de NOW 1.0 op een rij zetten.

Overigens is de exacte NOW 2.0 regeling zelf nog steeds niet gepubliceerd, waardoor het lastig is om sommige onderwerpen precies uit te diepen. Alle informatie hierna is uit de kamerbrieven gehaald, onze eigen achtergrondinformatie en ervaring met de NOW 1.0.

Toelichting NOW 2.0.
Met de NOW 2.0 komen nu ook de loonkosten van de maanden juni, juli, augustus en september in aanmerking voor een tegemoetkoming. Bedrijven kunnen een deel van hun loonkosten dus nog 4 maanden langer gecompenseerd krijgen door de overheid, mits ze voldoen aan de subsidievoorwaarden. Deze NOW 2.0 subsidie kan pas aangevraagd worden bij het UWV vanaf 6 juli 2020. Daarbij moet nog steeds minimaal 20% van de omzet (in vergelijking met 2019) zijn  weggevallen.

De omzetdaling die hierbij van belang is, moet berekend worden over een periode van 4 maanden, te beginnen op 1 juni, 1 juli of 1 augustus 2020. Een belangrijke nieuwe voorwaarde is dat de NOW 2.0 wel precies op de NOW 1.0 periode moet aansluiten, indien die ook is aangevraagd.

Wijziging ontslagboete.
In plaats van de ontslagboete van 150% van het salaris, dat in mindering wordt gebracht op de subsidie bij een ontslagaanvraag bij het UWV in de NOW-periode, is er in de NOW 2.0  een correctie van maar 100%. Bedrijven die in de problemen komen moeten de ruimte krijgen om al in de tweede NOW-periode te kunnen reorganiseren, aldus minister Koolmees. Als een werkgever die gebruik maakt van NOW 2.0 in dit tijdvak bedrijfseconomisch ontslag aanvraagt, dan wordt de subsidie bij de vaststelling voor 100% gecorrigeerd met de hoogte van de maximaal te vergoeden loonsom van deze werknemer (in de referentiemaand) vermeerderd met de forfaitaire opslag (40%) over 3(!) maanden. Vreemd is dat de formule van deze vermindering dus is: Loon werknemer X 3 X 1,4 X 0,9. Dit terwijl de NOW 2.0 periode 4 maanden betreft en niet 3.

100% aftrek kan nog steeds nadelig uitpakken.
Bij de uitspraak van minister Koolmees maak ik wel de kanttekening dat die 100% nog steeds een behoorlijke sanctie is. Dit komt nog steeds neer op een boete. Hieronder twee rekenvoorbeelden waar dat uit blijkt:

Rekenvoorbeeld 1: Situatie 100% omzetdaling.
Een bedrijf met 3 werknemers met ieder een loonsom van € 1.000 per maand lijdt een omzetdaling van 100%. Het bedrijf doet een subsidieaanvraag voor de NOW 2.0 regeling.

De subsidie moet als volgt worden berekend:

100% (omzetdaling) X 90% (subsidiepercentage) X € 3.000 (totale loonsom maart) X 4 (maanden) X 140% (forfaitaire opslag) = € 15.120.

Dat komt neer op (100% X 90% X € 1.000 X 4 X 140% =) € 5.040 subsidie per werknemer.

Om op de lange termijn kosten te besparen krijgt 1 werknemer bedrijfseconomisch ontslag. Dat komt er als volgt uit te zien:

€1.000 (individuele loonsom) X 3 (maanden) X 1,4 (forfaitaire opslag) X 0,9 (subsidiepercentage) =  €3.780

Dit bedrag moet in mindering gebracht worden op de subsidie. €15.120 – €3.780 = € 11.340. Oftewel 25% minder.

De werkgever krijgt hier voor deze werknemer dus onder de streep nog (€ 5.040 -€ 3.780=) € 1.260 euro subsidie.

Rekenvoorbeeld 2: Situatie 50% omzetdaling.
Hetzelfde bedrijf lijdt nu een omzetdaling van 50%. Het bedrijf doet wederom een subsidieaanvraag voor de NOW 2.0 regeling. De subsidie moet nu als volgt worden berekend:

50% (omzetdaling) X 90% (subsidiepercentage) X € 3.000 (totale loonsom maart) X 4 (maanden) X 140% (forfaitaire opslag) = € 7.560.

Dat komt neer op (50% X 90% X 1.000 X 4 X 140%) = € 2.520 subsidie per werknemer.

Ook hier krijgt 1 werknemer bedrijfseconomisch ontslag. Dan wordt de subsidie bij de vaststelling voor 100% gecorrigeerd met de hoogte van de loonsom van de werknemers waarvoor ontslag is aangevraagd. Dat komt er als volgt uit te zien:

€1.000 (individuele loonsom) X 3 (maanden) X 1,4 (forfaitaire opslag) X 0,9 (subsidiepercentage) =  € 3.780. Hier is duidelijk te zien dat geen rekening wordt gehouden met het percentage omzetdaling.

€ 7.560 –  €3.780  =  € 3.780. Dat is het bedrag dat er overblijft van de totale subsidie.

De ontslagen werknemer zou aanvankelijk een subsidie opleveren van €2.520, maar dit wordt dus verminderd met € 3.780, dus levert het uiteindelijk een boete op van € 1.260.

De uiteindelijke subsidie kan niet negatief worden. Als er hier sprake was van slechts 1 werknemer kon de uiteindelijke subsidievaststelling niet met meer verminderd worden dan € 2.520.

Verplicht overleg met de vakbonden.
Als de werkgever meer dan 20 mensen wilt ontslaan, moet er verder verplicht overleg gevoerd worden met de vakbonden. In grote lijnen om te bespreken of dat ontslag noodzakelijk is en onder welke afvloeiingsvoorwaarden (sociaal plan) dat gaat gebeuren. Bedrijven kunnen 5% gekort worden op de subsidie wanneer dit niet gebeurd.

NOW aanvraag en UWV ontslagaanvraag.
Let op, een NOW subsidie speelt nog steeds mee bij de beoordeling van de ontslagaanvraag. Het UWV zal bij de beoordeling van de ontslagaanvraag altijd kijken naar andere maatregelen die de werkgever heeft genomen of had kunnen nemen ter voorkoming van het ontslag. Als men bijvoorbeeld geen NOW heeft aangevraagd bij een drastische omzetdaling, maar direct over is gegaan op ontslag, dan kan de UWV daar moeilijk over gaan doen. Wellicht had een NOW-aanvraag dat voorkomen. Als men wel een NOW-aanvraag heeft gedaan, dan is het uiteraard raadzaam om cijfermatig aan te tonen dat het ontslag, desondanks de NOW-subsidie, onvermijdelijk is.

Wijziging referentiemaand loonkosten.
In plaats van januari 2020, wordt nu maart 2020 genomen als referentiemaand voor de loonkosten. Voor veel sectoren pakt dat gunstiger uit, omdat de wintermaanden traditioneel rustiger zijn en de loonkosten in januari 2020 meestal lager zijn dan in maart 2020. Ook als u na januari 2020 nog mensen heeft aangenomen wordt de hogere loonsom van maart 2020 dus meegenomen voor de subsidie.

Voor de NOW 1.0 aanvraag kan overigens in de aanvraag tot vaststelling van de subsidie (aanvraag kan pas ná 7 september 2020) alsnog de maand maart 2020 als uitgangspunt worden genomen indien dat gunstiger uitpakt. Dit kan indien de gemiddelde maandelijkse loonsom in de maanden maart t/m mei hoger is dan januari 2020. Mogelijk ontvangt de werkgever dus alsnog meer subsidie dan verwacht. Vergeet dit dus niet te (laten) checken bij de subsidieaanvraag in september 2020.

Hogere factor werkgeverslasten.
Het opslagpercentage voor de werkgeverslasten wordt verhoogd van 30% naar 40% bij de NOW 2.0. omdat 30% toch in de meest gevallen de lading niet dekte. Daarmee wordt er nu ook een bijdrage geleverd aan andere kosten dan de loonkosten, zoals de vaste overhead kosten rondom de werknemers. De formule voor het berekenen van de hoogte van de subsidie wordt dan:

(loonkosten maart 2020 X 3 maanden) X 40%(opslagpercentage werkgeverslasten) X (percentage omzetdaling) X 90%. Het voorschot is 80% van dit totale bedrag. 

Uitzondering voor verliesgevende werkmaatschappij binnen een concern.
Lijdt het concern niet meer dan 20% omzetverlies, maar een individuele werkmaatschappij wel? Aanvankelijk kon men dan géén NOW-subsidie aanvragen, maar inmiddels is dat zowel voor de NOW 1.0 als voor de NOW 2.0 aangepast. Een verliesgevende werkmaatschappij kan wel een NOW-aanvraag doen, maar onder extra voorwaarden:

1. Het concern moet dan verklaren dat ze over 2020 geen dividend uitkeren, bonussen uitkeren of eigen aandelen inkopen.
2. Daarnaast is er een akkoord nodig met de vakbond over werkbehoud, of, bij werkmaatschappijen met minder dan twintig werknemers, een vertegenwoordiging van werknemers.
3. Ook komen er extra eisen die door de accountant worden getoetst. Dat wordt pas bekend als de regeling van de NOW 2.0 wordt gepubliceerd.

Geen dividend uitkeringen over winsten 2020.
Bedrijven die gebruik maken van de NOW 2.0 mogen over de winsten van 2020 überhaupt geen dividend uitkeren aan aandeelhouders en geen bonussen uitdelen aan het bestuur en de directie. Daarnaast wordt ook de inkoop van eigen aandelen over 2020 in de ban gedaan. Door inkoop van eigen aandelen moet de vennootschap dan de waarde van die aandelen uitbetalen aan de aandeelhouders. Dat kan ook een verkapte vorm zijn van winstuitdeling.

Accountants- en derdenverklaring omtrent omzetdaling.
Zowel voor de NOW 1.0 als de NOW 2.0 is in sommige gevallen een accountantsverklaring vereist omtrent het opgegeven omzetdalingspercentage. Dit is nodig wanneer het ontvangen voorschot meer zal worden dan 100.000 euro, hetgeen bij de aanvraag van het voorschot berekend kan worden. De verklaring is ook nodig wanneer het uiteindelijke subsidiebedrag dat aan het einde van de NOW-periode vastgesteld en aangevraagd moet worden, op basis van de werkelijke omzet, meer wordt dan 125.000 euro. Deze laatste drempel is toegevoegd om te voorkomen dat een aanvrager aanvankelijk een voorschot onder de 100.000 euro ontvangt en dus géén verklaring hoeft te overleggen, maar vervolgens blijkt dat de uiteindelijke subsidie stukken hoger zijn. 

Online tool voor de drempel berekening accountantsverklaring.
Dit betekent dat bedrijven die minder dan € 100.000 aan voorschot hebben ontvangen, zelf een inschatting moeten maken of de uiteindelijke subsidie gelijk of hoger zal zijn dan € 125.000. Om deze inschatting wat te vergemakkelijken, zal de overheid een online tool beschikbaar stellen op basis waarvan berekend kan worden hoe hoog de subsidie zal uitvallen.

Planning aanvraag subsidie vaststelling en accountantsverklaring.
De subsidievaststelling kan pas worden gedaan vanaf 7 september 2020. De aanvraag moet in principe gedaan worden binnen een termijn van 38 weken na afloop van het gekozen omzettijdvak bij aanvragen waarvoor een accountantsverklaring is vereist. Zonder verklaring is dat 24 weken. Dit om een piekbelasting bij accountants zoveel mogelijk te voorkomen. Door verlenging van de aanvraagtermijn kan de accountantsverklaring voor de NOW veelal ook met de reguliere jaarrekeningcontrole meelopen, hetgeen efficiënter en effectiever is. Hoe de accountantsverklaring er precies uit moet zien zal bekend worden gemaakt vóór 1 augustus 2020. 

Drempel voor de derdenverklaring.
Wanneer een bedrijf geen accountantsverklaring nodig heeft maar wel een definitieve subsidie ontvangt die hoger ligt dan € 25.000, dan is er nog steeds een derdenverklaring nodig. Dat kan in dit geval zijn een verklaring van een administratiekantoor, financieel dienstverlener of adviseur van een brancheorganisatie. Zij kunnen aangeven of de opgegeven omzetdaling consistent berekend is.

Geen verklaring, tóch controle.
Alleen onder de € 25.000 hoeft er geen nacontrole plaats te vinden en hoeft dus ook geen derdenverklaring te worden overgelegd. Dit betekent echter niet dat er geen controle plaatsvindt door het Ministerie. De werkgever is verantwoordelijk voor alle informatie die hij heeft verstrekt. De werkgever dient met betrekking tot de omzet en de loonsom een zodanig controleerbare administratie te beheren, dat achteraf gecontroleerd kan worden of een subsidie terecht is verstrekt. Ook heeft de werkgever de verplichting onverwijld melding te doen indien duidelijk is dat hij niet langer aan de vereisten voor subsidieverlening voldoet. Bijvoorbeeld als de omzetvermindering zich toch (vrijwel) niet voordoet door een meevaller.

Filtering incidentele loonkosten.
Het veel bekritiseerde ‘lompe’ karakter van de regeling is enigszins genuanceerd. Werkgevers die in januari 2020 een relatief hoge loonsom hadden (door bijvoorbeeld het uitkeren van een 13^e maand) zouden door de lagere loonsommen in maart, april en mei 2020 in de NOW-periode oneigenlijk ‘bestraft’ worden. Bekend is gemaakt dat deze werkgevers hiervan toch geen nadeel zullen ondervinden bij de definitieve vaststelling van de loonsubsidie. Het UWV zal deze betalingen buiten beschouwing laten.

Andere steunmaatregelen gelden als omzet.
Kleine en middelgrote ondernemingen die behalve loonsteun tegemoetkoming krijgen in hun vaste lasten via de TOGS en TVL, moeten die subsidie als omzet tellen bij de NOW aanvraag.

Buitenlandse bankrekeningnummers.
Voor alle steunmaatregels gold dat een Nederlands bankrekeningnummer vereist was. De minister is hierop teruggekomen. Een SEPA-bankrekeningnummer is voldoende. Er zijn een hoop buitenlandse bedrijven die hun vennootschap als Nederlandse vestiging hebben ingeschreven in de Kamer van Koophandel en Nederlands personeel uitbetalen vanuit een buitenlands rekeningnummer. In de praktijk blijkt dit nog wel erg lastig om snel en consequent te verwerken bij het UWV, omdat de medewerkers ook nog niet alles goed begrijpen.

In ieder geval moet er een speciaal formulier per post worden aangevraagd bij het UWV en dat moet dat ook weer per post retour worden gezonden. De Post.nl werkt dan vaak ook niet in het voordeel van de ondernemer, omdat regelmatig poststukken van en naar het UWV ofwel helemaal niet aankomen of pas weken later. Daarom adviseren wij om alles aangetekend te versturen en ook namen te noteren als u bij het UWV na belt of zij het formulier reeds hebben ontvangen. Blijft het steken in de UWV organisatie, dan raden wij aan om een officiële klacht in te dienen. Plots kunnen er dan wel met een speciaal mailprogramma Zivver bestanden heen en weer worden gemaild. Wij hebben daar inmiddels ruime ervaring mee en het is echt zaak om daar bovenop te zitten. U kunt ons altijd verzoeken om hulp als u vastloopt. Wellicht nog veiliger, laat door ons de NOW-aanvraag doen.

NOW-services.
In de eerste ronde hebben wij veel bedrijven mogen helpen. Dit zowel met hun NOW subsidie aanvraag, als met advies omtrent ontslagmogelijkheden. Door deze ervaring kunnen wij u ook nu vakkundig bijstaan om het beste resultaat voor de onderneming te behalen. U kunt bij ons direct online een NOW-adviesgesprek inplannen. Bijvoorbeeld als u nog twijfelt of een nieuwe NOW-aanvraag de beste keuze is of als u twijfelt of de onderneming aan de nieuwe voorwaarden kan voldoen. Uiteraard kunt u ook een NOW-aanvraag volledig door ons laten verzorgen als u zeker weet dat de onderneming aan alle voorwaarden kan voldoen. Klik hier voor meer informatie over deze services.

Wellicht overweegt de ondernemer ook andere maatregelen, zoals een reorganisatie. Wij hebben daar ook veel ervaring mee en adviseren u daar graag in.

Vragen en/of advies?
De bedrijfsjuridisch adviseurs van The Legal Company zijn gespecialiseerd in het arbeidsrecht, contractenrecht en ondernemingsrecht voor het MKB. Mocht u naar aanleiding van bovenstaande vragen hebben of juridisch advies of ondersteuning willen? Neem dan contact met ons op door dit contactformulier in te vullen of ons te bellen op: 020-3450152.

Niets is zo veranderlijk als wet- en regelgeving. Graag wijzen wij u er op dat onze blogs mogelijk niet meer aansluiten op de huidige wet- en regelgeving en dus mogelijk verouderd zijn. Heeft u vragen of een probleem dat betrekking heeft op deze blog of u wenst rechtsbijstand, neem u dan contact met ons op.