In de afgelopen jaren zijn klokkenluiders, werknemers die misstanden naar buiten brachten, regelmatig in het nieuws geweest. Door het naar buiten brengen van deze misstanden, kwamen die werknemers (regelmatig) in de problemen. Om deze reden is de Wet Huis voor Klokkenluiders ingevoerd, die is ingegaan per 1 juli 2016. In deze blog wordt uitgelegd voor wie de Wet Huis voor Klokkenluiders geldt en wat dit precies betekent voor een werkgever.
Is de wet op iedere onderneming van toepassing?
Heeft u een kleine onderneming met minder dan 50 werknemers? Zo ja, dan heeft de Wet Huis voor Klokkenluiders op uw onderneming geen effect. Heeft u wel meer dan 50 personen in dienst? Dan bent u verplicht een procedure vast te stellen voor het melden van een vermoeden van een misstand.
Wat verstaat de Wet Huis voor Klokkenluiders nu precies onder een misstand?
Wanneer het maatschappelijk belang in het geding is bij:
- de schending van een wettelijk voorschrift;
- een gevaar voor de volksgezondheid;
- een gevaar voor de veiligheid van personen;
- een gevaar voor de aantasting van het milieu;
- een gevaar voor het goed functioneren van de openbare dienst of een onderneming als gevolg van een onbehoorlijke wijze van handelen of nalaten.
Wat moet ik nu concreet doen?
Stel een procedure vast hoe een vermoeden van een misstand kan worden gemeld door een werknemer. Geeft daarbij aan bij wie men vast terecht kan. Bijvoorbeeld een vertrouwenspersoon, leidinggevende of de directie. Hoewel deze wet dit niet voorschrijft, is aan te raden ook vast te leggen hoe de procedure precies verloopt. Dit voorkomt willekeur en geeft duidelijkheid aan de werknemer.
Het opstellen van een goede procedure is niet makkelijk. Wij kunnen u daarom helpen. Neem vrijblijvend contact met ons op voor meer informatie.
Externe escalatie van de misstand
De werknemer kan zich wenden tot “Het Huis voor klokkenluiders” (hierna het Huis), wat in feite neerkomt op de Nationale ombudsman, wanneer de interne melding volgens de organisatieprocedure niet binnen een redelijke termijn heeft geleid tot aanpak van de misstand.
Ook kan een werknemer het vermoeden van een misstand rechtstreeks melden bij het Huis indien van de werknemer in redelijkheid niet gevraagd kan worden dat hij het vermoeden binnen de onderneming van werkgever zelf meldt.
Het Huis kan werknemers met een vermoeden van een misstand vervolgens adviseren en kan onderzoek doen naar deze vermoede misstand en naar de wijze waarop de werkgever zich tegenover de melder heeft gedragen. Het Huis kan naar aanleiding van het onderzoek aan de werkgever aanbevelingen doen. Een oordeel of aanbeveling behelst geen vaststelling van civielrechtelijke aansprakelijkheid in verband met een misstand, noch een vermoeden van schuld aan enig strafbaar feit.
Wanneer een onderzoek is afgesloten, zendt het Huis een concept van het rapport met bevindingen en het oordeel aan de betrokken werkgever en de werknemer die daarom heeft verzicht. Daarop kunnen zowel de werkgever als de verzoekende werknemer commentaar geven. Wel zijn ze verplicht tot geheimhouding van het concept van het rapport.
Heeft vragen of wilt u hulp bij het opstellen van een goede procedure om mistanden te melden, neem dan contact op met Wesley Sallé via het telefoonnummer 020-3450152.