Staat het ondertekenen van een term sheet het schadevrij afbreken van onderhandelingen in de weg?

Wanneer u als ondernemer onderhandelingen voert, geldt daarbij de hoofdregel dat partijen in beginsel vrij zijn om de onderhandelingen op ieder gewenst moment af te breken zonder daarbij schadeplichtig te zijn naar de andere partij toe. Het afbreken van onderhandelingen is echter niet altijd toegestaan. Zo mag het afbreken bijvoorbeeld niet meer wanneer de wederpartij er gerechtvaardigd op mocht vertrouwen dat er een overeenkomst tot stand zou komen.

In een recente uitspraak van de Rechtbank Amsterdam had een nutsbedrijf de onderhandelingen gestaakt met een bemiddelaar in hypotheken en verzekeringen. De bemiddelaar was het oneens met het afbreken van de onderhandelingen en stelde zich op het standpunt dat door het ondertekenen van een term sheet, het nutsbedrijf de verwachting had gewekt dat partijen tot een overeenkomst zouden komen. In deze uitspraak is de rol en de betekenis van een term sheet bij het afbreken van onderhandelingen verduidelijkt.

In deze blog bespreken we de belangrijkste punten uit deze uitspraak en leggen wij uit waar u als ondernemer rekening mee dient te houden bij het opstellen van een term sheet.

 

Wat speelde er?

Het nutsbedrijf en de bemiddelaar gingen met elkaar in gesprek over een mogelijke samenwerking. Om een duidelijk beeld te krijgen wat ze van elkaar konden verwachten stelden zij een term sheet op. Hierin werd in detail opgenomen op welke wijze zij de samenwerking wilden gaan vormgeven. Toen het nutsbedrijf de onderhandelingen staakte, voerde de bemiddelaar aan dat door het ondertekenen van de term sheet de verwachting was gewekt dat partijen tot een overeenkomst zouden komen. De bemiddelaar vorderde een schadevergoeding bij de rechter wegens een tekortkoming in de nakoming door het nutspartijen.

 

Term sheet

Om tot een oordeel te kunnen komen over het geschil diende de rol en betekenis van een term sheet nader te worden uitgelegd door de rechtbank. De rechtbank gaf aan dat een term sheet in de regel bestaat uit een opsomming van hoofdlijnen die partijen in de nog definitief te sluiten nadere overeenkomst terug willen laten komen. Partijen zetten daarmee kracht bij hun intentie om tot een samenwerking te komen en benoemen de belangrijkste lijnen van de beoogde samenwerking. Door overeenstemming te bereiken over een dergelijke term sheet ontstaat in beginsel geen afdwingbare verplichting tot het aangaan van de samenwerking, maar slechts een inspanningsverbintenis om tot die beoogde samenwerking te komen.

 

Oordeel rechtbank: onderhandelingen mochten worden afgebroken

De rechtbank oordeelde dat er niet uit de tekst van de term sheet viel af te leiden dat partijen wél al concrete afdwingbare verplichtingen wilden afspreken door ondertekening van de term sheet. Ook zouden er onvoldoende andere omstandigheden door de bemiddelaar zijn aangevoerd waaruit een dergelijke bedoeling wel kon worden afgeleid. Dat de werkwijze van partijen gedetailleerd is weergegeven in de term sheet en/of het businessplan dat daarvan onderdeel uitmaakt, is onvoldoende om kunnen spreken van een bedoeling om tot afdwingbare verplichtingen te komen. Er was geen sprake van een gerechtvaardigd totstandkomingsvertrouwen en dus mocht het nutsbedrijf de onderhandelingen afbreken zonder daarbij gehouden te zijn tot betaling van een schadevergoeding aan de bemiddelaar.

Conclusie

Uit deze zaak blijkt dat ondertekenen van een term sheet op zichzelf niet in de weg hoeft te staan bij het afbreken van onderhandelingen. Wel is het aan te raden om bij het opstellen van een term sheet te verduidelijken wat de juridische status hiervan is. Is de intentie om dwingende afspraken te maken of juist om in volledige vrijheid te onderhandelen? Het is verstandig om hier eerst goed over na te denken en dit vast te leggen, zodat u in de toekomst niet voor verrassingen komt te staan. Bovendien blijft het van belang om altijd op te passen met het zomaar stopzetten van onderhandelingen en hierbij voorzichtig te werk te gaan. Onder andere omstandigheden zou dit namelijk kunnen resulteren in het betalen van een schadevergoeding aan de niet-afbrekende partij.

Heeft u vragen over een term sheet (LOI) of het afbreken van onderhandelingen? Neem gerust contact op voor professioneel advies. Zo voorkomt u verschillende juridische en financiële risico’s. Neem direct contact met ons op via info@thelegalcompany.nl of bel naar 020 245 0152.

mr. Niels Terlouw