De Data Act 2025: een keerpunt in de Europese data-economie
Vanaf 12 september 2025 treedt de Data Act (Verordening EU) 2023/2854) in werking in alle lidstaten van de Europese Unie. Deze wetgeving vormt een cruciaal onderdeel van de bredere Europese datastrategie en heeft als doel om verantwoorde innovatie te bevorderen binnen een gelijk speelveld rondom big data in de digitale economie. Dit gebeurt door een set regels in te voeren die het gebruik en de uitwisseling van data regelen.
Wat verandert er?
- Gebruikersrechten: consumenten en bedrijven krijgen meer controle over data van hun slimme apparaten;
- Verplicht delen van data: bedrijven moeten data delen met derden (B2B) en overheden (B2G) onder eerlijke voorwaarden, inclusief een redelijke vergoeding;
- Beveiliging en bedrijfsgeheimen: bedrijfsgeheimen blijven beschermd, maar nalevingskosten stijgen door strengere eisen
Voor organisaties betekent dit dat ze hun contracten en datamanagement moeten analyseren en waar nodig aanpassen aan de nieuwe regelgeving. Denk aan afspraken over wie de eigendomsrechten heeft, wie toegang heeft tot de data én wie verantwoordelijk is voor databeveiliging.
De Data Act staat niet op zichzelf, maar sluit aan bij andere wetten zoals de AVG, de Digital Services Act (DSA) en de Digital Markets Act (DMA). Waar de AVG zich richt op persoonsgegevens, gaat de Data Act vooral over industriële en niet-persoonlijke data. Dit creëert een complex speelveld waar bedrijven goed zicht op moeten hebben.
Wat kunt u nú al doen?
Compliance met AI-en datawetgeving vormt niet alleen een juridische verplichting, maar ook een kans voor organisaties om innovatie te versterken én het vertrouwen bij klanten en/of stakeholders te vergroten. Neem daarom als goed voornemen voor 2025 de volgende stappen:
- Analyseer de impact van AI- en datawetgeving: Voer een audit uit om te begrijpen waar uw organisatie gebruikmaakt van AI en welke datastromen belangrijk zijn. Ga ook na of onder welke verplichtingen uw organisatie valt, bijv. uit de AI Act of de CRA. Zie onder andere blogs daarover.
- Stel AI- en databeleid op: Ontwikkel richtlijnen voor medewerkers die aansluiten bij de nieuwe wetgeving en waarborgen ethisch gebruik van AI. Dit ook zodat AI-geletterdheid kan worden bereikt. Zie onze andere blog daarover.
- Pas contracten en voorwaarden aan: Zorg dat aansprakelijkheid en datadeling juridisch goed zijn geregeld.
De ondernemingsjuristen van The Legal Company combineren bij bovenstaande actiepunten juridische expertise met kennis van technologie. Of u nu net begint met AI of uw bestaande systemen wilt analyseren, wij zorgen dat u niet alleen voorbereid bent op de regelgeving, maar er ook strategisch van profiteert.
Wacht niet tot de deadlines naderen. Neem vandaag nog contact op met ons via info@thelegalcompany.nl of bel naar 020 345 0152.
Dit artikel is geplaatst op 10 december 2024
