Aandelen koopovereenkomst nietig verklaard: de gevolgen van een foutieve boekhouding

Een recente uitspraak van de Rechtbank Gelderland toont aan hoe een fout in de financiële administratie vergaande gevolgen kan hebben. In deze zaak werd een aandelen koopovereenkomst nietig verklaard, omdat de transactie in strijd was met de statuten van de vennootschap. De oorzaak? Een verkeerde inschatting van het eigen vermogen door de accountant. Wat speelde er precies en wat kunt u als ondernemer hiervan leren?

Achtergrond van het geschil

De zaak draaide om twee compagnons die in 2006 samen een vennootschap oprichtten voor de exploitatie van de titels van verschillende lokale kranten. Toen één van hen zich na ruim tien jaar wilde terugtrekken, werd een mondelinge overeenkomst gesloten om zijn certificaten in het kapitaal van de vennootschap te laten inkopen door de vennootschap voor € 300.000. De betalingen zouden plaatsvinden in vijf jaarlijkse termijnen van € 60.000.

In april 2019 stokte de betalingen, waardoor nog € 245.000 openstond. De verkopende compagnon startte daarop een procedure om betaling af te dwingen. De koper betwistte echter de geldigheid van de overeenkomst en stelde dat de inkoop van de certificaten in strijd was met de statuten van de vennootschap. Het eigen vermogen zou door de transactie negatief worden, waardoor de overeenkomst nietig moest worden verklaard.

Wat speelde er?

Uit onderzoek bleek dat de accountant een cruciale fout had gemaakt bij het beoordelen van de financiële positie van de vennootschap. Eind 2017 werd verondersteld dat het eigen vermogen ongeveer € 300.000 bedroeg, maar een latere controle door een nieuwe accountant toonde aan dat het werkelijke vermogen aanzienlijk lager was en mogelijk zelfs negatief.

De oorspronkelijke accountant had slechts een beperkte balanstest en uitkeringstest uitgevoerd en daarmee de werkelijke financiële situatie van de vennootschap onjuist weergegeven. Bovendien kwam tijdens de rechtszaak naar voren dat de administratie van de vennootschap niet zorgvuldig werd bijgehouden. Dit had niet alleen invloed op de bepaling van de koopprijs, maar ook op de rechtmatigheid van de transactie.

Oordeel rechtbank

De rechtbank oordeelde op basis van artikel 2:207a BW dat de inkoop van de certificaten door de vennootschap nietig was, omdat deze overeenkomst in strijd was met de statuten. In de statuten stond dat een vennootschap geen eigen aandelen mag inkopen als daardoor het eigen vermogen onder een bepaalde grens zakt. Omdat dit hier het geval was, concludeerde de rechtbank dat de certificaten nooit rechtsgeldig waren overgedragen en dat de verkoper nog steeds certificaathouder was. Als gevolg daarvan moest de verkoper de reeds ontvangen € 55.000 terugbetalen aan de vennootschap en tevens proceskosten van circa € 15.000 bijbetalen.

Les voor ondernemers

Deze uitspraak laat zien hoe belangrijk het is dat u als ondernemer alert moet zijn op de financiële positie van uw bedrijf voordat u belangrijke transacties aangaat en dat deze transacties goed worden afgestemd op de statuten en de wettelijke vereisten. Hierbij is het van belang om te allen tijde een correcte financiële administratie bij te houden. Een verkeerde inschatting of een fout in de boekhouding kan namelijk eenvoudig grote juridische en financiële gevolgen met zich meebrengen.

Om dit soort situaties te voorkomen, is het verstandig om:

  • Een grondige financiële analyse te laten uitvoeren voordat u een belangrijke transactie aangaat.
  • Een deskundige accountant in te schakelen die de financiële van uw onderneming situatie nauwkeurig beoordeelt.
  • De statuten en wettelijke vereisten goed te controleren bij het opstellen van een overeenkomst.
  • Een deskundige jurist in te schakelen door wie uw koopovereenkomst laat opstellen.

Heeft u vragen of twijfelt u over een zakelijke transactie? Wij staan voor u klaar om juridisch advies te geven en ervoor te zorgen dat uw overeenkomsten waterdicht zijn. Neem gerust contact op met de juristen van The Legal Company via info@thelegalcompany.nl of bel naar 020 345 0152.

mr. Hella Vercammen